Garenversterkt kunststof voor de nieuwe generatie elektrische auto’s
Het project in het kort
- Besturing voor UD thermoplastlijn
- Garenversterkt thermoplast is een innovatief materiaal voor auto- en vliegtuigindustrie
- Slimme engineering om leveringsproblemen te omzeilen
- Engineering en onderdelen in lijn met Amerikaanse standaarden
Nieuwe technieken op het scherpst van de snede. Daar werkt Eltra graag aan. Onlangs realiseerde ons team voor een goede klant de besturing voor een UD thermoplastlijn: een lichtgewicht materiaal dat de auto- en luchtvaartindustrie gaat vernieuwen. Service & inspection engineer Jasper Diepstraten vertelt over het project en wat hem drijft in zijn werk.
“Iets wat niet werkt, moet het gewoon doen.”
Kun je dit project kort introduceren? Wat produceert deze machine precies?
“Wij bouwen de besturing voor een machine die garenversterkte, technische kunststoffen maakt. De machine neemt glas- of carbongaren en impregneert deze met een kunststof emulsie: een zogenaamde thermoplast. Door in een volgende processtap meerdere lagen kruislings te stapelen, creëer je een constructief sterk materiaal. Het kan dienen als vervanging van metaal. Het is minstens zo sterk, maar vele malen lichter. Dat maakt dit thermoplastisch materiaal ideaal voor gebruik in vliegtuigen of elektrische auto’s, waar elk grammetje telt. De techniek staat nog in de kinderschoenen. Vrijwel elke auto- en vliegtuigfabrikant ter wereld doet tests met dit materiaal, maar het wordt nog niet op grote schaal toegepast. Maar over een paar jaar zul je het overal tegenkomen.”
Wat zijn de uitdagingen als je aan zo’n nieuwe techniek werkt?
“Er wordt nog volop geëxperimenteerd met de toepassingen van deze techniek. Dat betekent dat wij soms ook moeten zoeken naar de grenzen van wat mogelijk is. En naar manieren om die grenzen te verleggen. De eerste vraag van de klant is vaak: ‘kan hij ook harder?’ Er is meestal meer mee gemoeid dan op eerste blik lijkt. Een kleine verandering heeft vaak grote doorwerkingen in de rest van het systeem. ‘Als je het zegt valt het wel mee’ zeggen we vaak met een knipoog. Maar we vinden altijd een oplossing. Toen we begonnen, draaiden de machines nog zes meter per minuut, maar ondertussen zitten we al op vijftien. En hopelijk kunnen we binnenkort twintig meter per minuut aan.”
Hadden jullie ervaring met thermoplastlijnen waar jullie op konden bouwen?
“We hebben besturingen voor vergelijkbare machines gemaakt, maar we moesten voor deze terug naar de tekentafel. Tijdens de coronapandemie is een tekort aan chips ontstaan, wat invloed heeft op de beschikbaarheid van servoregelaars. De regelaars die we eerder gebruikten waren niet beschikbaar, dus we moesten overstappen op een ander type. Daar was ook een tekort aan, maar we konden alvast één exemplaar krijgen terwijl we wachtten op de rest. Zo konden we de besturing alvast ombouwen en deel voor deel testen. We waren dus al voor negentig procent klaar met de omzetting op het moment dat de machine daadwerkelijk gebouwd werd.”
Deze machine gaat naar de Verenigde Staten. Wat zijn de verschillen vergeleken met een Europees model?
“In Amerika worden andere standaarden gehanteerd dan in Europa. Dat betekent bijvoorbeeld dat je andere kleuren bedrading moet gebruiken, maar ook dat onderdelen moeten voldoen aan een ander keurmerk. Bij die andere onderdelen kampten we ook met leveringsproblemen. Componenten voor de Amerikaanse markt hebben hier natuurlijk minder prioriteit dan Europese tegenhangers. Dat veroorzaakte zo af en toe een zoektocht naar geschikte onderdelen. Zeker omdat je dan met een ander component bijvoorbeeld ook weer een andere aansluiting hebt, waardoor een tweede onderdeel weer niet past. Het was een behoorlijke klus, maar ik ben heel blij met de machine die we nu hebben gerealiseerd.”
Wat maakt werken aan een project als dit zo leuk?
“Ik houd van trouble shooting. Dat heeft er bij mij altijd in gezeten, ook bij mijn vorige baan als reparateur van elektronica. Iets wat niet werkt, moet het gewoon doen. Dat puzzelen is leuk en geeft voldoening wanneer je het opgelost hebt. Ook vind ik het mooi dat je met niets begint, maar aan het eind van de rit een werkende machine hebt. Dat is geweldig.”